ΘΕΜΑ 26.1.2 Ο όσιος Ιωάννης ο Ρώσος

Κατατάχθηκε στό ρωσικό στρατο καί πολέμησε στόν ἀτυχή ρωσοτουρκικό πόλεμο (1711)  καί συνελήφθη αἰχμάλωτος ἀπό τούς Τατάρους. Τόν πούλησαν σέ κάποιο Τοῦρκο ἀξιωματικό  τοῦ ἱππικοῦ, τόν Ὀμέρ ἀγά ἀπό τό Προκόπιο τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. 

Πολλοί τότε στρατιῶτες ἀρνήθηκαν τήν ὀρθόδοξη πίστη πιεζόμενοι ἀπό τίς ὑποσχέσεις  καί τίς ἀπειλές τῶν ἀλλόθρησκων Τούρκων. Ἀλλά ὁ γενναῖος Ἰωάννης παρέμεινε  ἀλύγιστος. Μέσα του βασίλευε ἡ εὐσέβεια καί ἡ βαθιά πεποίθηση ὅτι ὁ Θεός δέν θά τόν  ἐγκαταλείψει.  

Σηκώνει μέ ὑπομονή τόν σταυρό του ἀπό τίς εἰρωνεῖες καί τίς περιφρονήσεις τῶν ἄλλων πού τόν φώναζαν «κιαφίρη», δηλαδή ἄπιστο. Σταθερή εἶναι καί ἡ ὁμολογία του πρός τόν  ἀφέντη του. «Εἶσαι ἀφέντης μόνο τοῦ σώματός μου, ὄχι ὅμως καί τῆς ψυχῆς μου. Εἶμαι  πρόθυμος νά ὑπακούω σέ ὅλες τίς διαταγές σου, ἐφ’ ὅσον μέ ἀφήσεις ἐλεύθερο στήν πίστη  μου. Διαφορετικά, ἐάν μέ πιέσεις νά ἀλλαξοπιστήσω, εὐχαρίστως σοῦ παραδίδω τήν κεφαλή  μου καί ὄχι τήν πίστη μου. Χριστιανός γεννήθηκα, Χριστιανός θά ἀποθάνω. Τόν Χριστό δέν  πρόκειται νά ἀρνηθῶ». 

Ἡ σταθερή αὐτή ὁμολογία τοῦ Ἰωάννη συνδυασμένη πάντοτε μέ τήν ἐργατικότητα, τήν  ταπεινοφροσύνη καί τήν εὐγενή συμπεριφορά του, ἔκαναν τό σκληρό ἀφεντικό του νά τόν  συμπαθήσει πολύ. 

Ὁ Ὀμέρ εἶχε ἀναθέσει στόν Ἰωάννη τήν εὐθύνη τοῦ στάβλου του. Ἐκεῖ μέσα κάτω ἀπό  ταπεινές συνθῆκες, μέσα σέ δυσοσμία καί σέ ὑγρό καί σκοτεινό περιβάλλον ὁ Ἰωάννης ὁ αἰχμάλωτος καί δοῦλος ζοῦσε ἁγία ζωή. Ἦταν συνεπής καί ἀκριβής ὄχι μόνο στήν ἐργασία  του ἀλλά καί στά πνευματικά του καθήκοντα. Δοξολογοῦσε τόν Θεό συνεχῶς. 

Σέ κάποια γωνία τοῦ σταύλου ξάπλωνε ἥσυχος καί εἰρηνικός γιά νά ξεκουραστεῖ τίς νύχτες.  Ἀρκετές ὅμως νύχτες ἔφευγε. Πήγαινε στόν γειτονικό ἀρχαῖο ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου,  λαξευμένο σέ βράχο, καί ἐκεῖ ὄρθιος στόν Νάρθηκα ἔκανε τίς ἀκολουθίες του… Προσευχόταν  μέ θέρμη μέσα στή νυχτερινή γαλήνη. Κάθε ἑβδομάδα κοινωνοῦσε τά Ἄχραντα Μυστήρια. 

Τό ζεῦγος τῶν ἀφεντικῶν του θαύμαζε ὅλο καί περισσότερο τή βιοτή τοῦ ἁπλοῦ καί  ταπεινοῦ αὐτοῦ δούλου. Τοῦ πρόσφεραν λοιπόν ἕνα μικρό δωμάτιο γιά νά ζεῖ πιό ἄνετα. Ὁ Ὅσιος ὅμως εὐγε-νικά τό ἀρνήθηκε. Προτίμησε νά ζεῖ μέσα στήν κακοπάθεια καί τήν ἄσκηση παρά μέσα στή χλιδή καί τήν ἄνεση. Ζοῦσε λιτά, μέ ἐλάχιστη τροφή, καί πλούσια προσευχή.  Ὅλα τά δεχόταν ἀγόγγυστα. 

Ἡ παρουσία τοῦ ἁγίου αὐτοῦ ὑπηρέτη καί σκλάβου Ἰωάννη ἦταν μιά συνεχής εὐλογία γιά  τόν Ἵππαρχο ἀγά τοῦ Προκοπίου. Ὁ Ἰωάννης εἶχε πλέον ἀποκτήσει κύρος. Ὅλοι τόν σέβονταν.  Σταμάτησαν οἱ εἰρωνεῖες καί οἱ ἐμπαιγμοί τῶν ἄλλων. 

Κάποια περίοδο πού ὁ ἀγάς – σάν εὐσεβής Μουσουλμάνος – εἶχε φύγει σέ ἱερή ἀποδημία  – προσκύνημα στή Μέκκα, ἡ γυναίκα του θέλησε νά καλέσει σέ φαγητό φίλους καί γνωστούς  γιά νά εὐχηθοῦν γιά τόν ἀσφαλή γυρισμό καί τήν καλή ὑγεία τοῦ ἀγᾶ της. Καθώς ἔφερνε ἡ κυρία στούς συνδαιτυμόνες τό γνωστό φαγητό τῆς Ἀνατολῆς, τό πιλάφι, στράφηκε πρός τόν  Ἰωάννη καί τοῦ εἶπε: «Πόση χαρά θά ἔνιωθε, Γιοβάν, σήμερα ὁ ἀφέντης σου, ἂν γευόταν ἀπό  αὐτό τό ἀγαπημένο του φαγητό». Ὁ Ἰωάννης μέ ἁπλότητα ζήτησε ἕνα πιάτο μέ πιλάφι. Καί  μέ τή δύναμη τῆς ἀδιακρίτου πίστεως καί θερμῆς προσευχῆς του τό πιάτο θαυματουργικά  ἀπεστάλη στό ἀφεντικό του! Οἱ παριστάμενοι δέν πίστεψαν. Γέλασαν… Ὅταν ὅμως μετά ἀπό  καιρό ἐπέστρεψε ὁ ἀγάς καί ἔφερε πίσω τό πιάτο ἄδειο μέ τό οἰκόσημο τῆς μωαμεθανικῆς  του οἰκογενείας, τότε πείστηκαν ὅλοι γιά τή δύναμη τῆς πίστεως τοῦ ἄκακου καί φιλάγαθου  καί φιλάνθρωπου αὐτοῦ δούλου. 

Ὕστερα καί ἀπό τό γεγονός αὐτό, τό ζεῦγος τῶν κυρίων πίεζε περισσότερο τόν Ἰωάννη νά  μήν κατοικεῖ πιά στόν ἀνθυγιεινό στάβλο καί τοῦ παραχώρησαν δωμάτιο γιά νά ζεῖ μέ  ἀξιοπρέπεια. Αὐτός ὅμως καί πάλι – ὅπως καί τήν πρώτη φορά – εὐγενικά καί σταθερά  ἀρνήθηκε. Προτίμησε νά ζεῖὡς ταπεινός δοῦλος Ἰησοῦ Χριστοῦ στό «ἡσυχαστήριο» πού τόσα  χρόνια εἶχε ἀγαπήσει μένοντας πιστός στην ὑπηρεσία τοῦ ἀγᾶ του καί στή διακονία καί τίς  περιποιήσεις τῶν ἄκακων καί ἄλογων ζώων. 

Ἔφθασε κάποτε καί ἡ ὥρα πού ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ρῶσος ἐπρόκειτο νά ἐγκαταλείψει τά  ἐγκόσμια καί νά ἀναχωρήσει γιά τόν οὐρανό. Ὁ Ὅσιός μας ἀρρώστησε. Παρέμενε  ξαπλωμένος μέ ὑπομονή στόν ταπεινό ἀχυρώνα τοῦ στάβλου εὐγνωμονώντας τόν Θεό γιά  ὅλα τά δῶρα πού τοῦ εἶχε χαρίσει. Κάποια στιγμή αἰσθάνθηκε ὅτι πλησιάζει τό τέλος του καί  ζήτησε μέ ἰσχυρό πόθο νά κοινωνήσει τά Ἄχραντα Μυστήρια. Καί ἐπειδή ὑπῆρχε τήν περίοδο  ἐκείνη ἀτμόσφαιρα μίσους ἀπό φανατισμένους Τούρκους, ὁ διακριτικός καί εὐλαβής ἱερέας  π. Θεόδωρος Παπαδόπουλος ἔφερε τή θεία Κοινωνία μέ ἄκρα εὐλάβεια, μυστικά, μέσα σέ  ἕνα μῆλο. Μέ ἱερή συγκίνηση ὁ ὅσιος καί ὁμολογητής τοῦ Χριστοῦ Ἰωάννης κοινώνησε γιά  τελευταία φορά. Καί εἰρηνικά παρέδωσε τήν ἁγνισμένη καί φωτισμένη ψυχή του στόν  ἀγαπημένο του Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ἦταν 27 Μαΐου τοῦ ἔτους 1730. Ἡ εἴδηση διαδόθηκε  ἀστραπιαῖα σέ ὅλο τό Προκόπιο. Μεγάλο πένθος ἁπλώθηκε σέ ὅλη τήν περιοχή τῆς  Καππαδοκίας. Ὁ Ὀμέρ ἀγάς τόν τίμησε καί τόν ἔκλαψε. 

Στή συνείδηση ὅλων, Χριστιανῶν καί Ὀθωμανῶν, ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ Ἰωάννης ἦταν ἕνας  ἅγιος. Εἶχαν περάσει τριάμισι μόλις χρόνια ἀπό τήν κοίμηση τοῦ Ἁγίου. Οἱ Προκοπιεῖς  ἔβλεπαν κάθε νύχτα «φῶς λάμπον ἅγιον τῷ τοῦ ὁσίου μνήματι». Ἔτσι μέ θαυμαστή ὑπόδειξη  τοῦ Ἁγίου τό Νοέμβριο τοῦ 1733 ἔγινε ἡ ἀνακομιδή τῶν ἱερῶν Λειψάνων του. Ἔκθαμβοι οἱ πιστοί Χριστιανοί ἀντίκρισαν τό ἱερό Λείψανο τοῦ νέου αὐτοῦ ἀσκητοῦ καί ὁμολογητοῦ «ἀκέραιο καί εὐωδιάζον». Μέ ἱερό δέος τό ἐναπέθεσαν κάτω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (τοῦ ναοῦ πού τόσο εἶχε ἀγαπήσει ὁ Ἅγιος).  

Ἀκολούθησαν ἀναρίθμητα θαύματα καί ἐμφανίσεις τοῦ Ἁγίου, πού συνεχίζονται μέχρι  σήμερα! Μάλιστα, ἡ φήμη τοῦ ὁσίου Ἰωάννου ὡς θαυματουργοῦ σύντομα εἶχε ἁπλωθεῖ σ’  ὅλη τή Μ. Ἀσία. Πολλοί Τοῦρκοι κατέφθαναν στόν ναό ὅπου βρισκόταν τό λείψανό του… μέ πίστη καί αὐτοί λάμβαναν «τό σιφά σουγιοῦ», τό νερό τοῦ ἁγιάσματός του. Μέ αὐτό  θεραπεύονταν, ράντιζαν τά χωράφια, σταματοῦσαν οἱ ἐπιδημίες.  

Τώρα ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Ρῶσος ὁ ὁμολογητής φιλοξενεῖται στήν Εὔβοια. Τό ἁγιασμένο ἱερό  του σκήνωμα ἀναπαύεται πλέον μόνιμα μέσα στόν καινούργιο ὁλόλαμπρο, περικαλλή ναό  του πού ἔκτισαν στό Νέο Προκόπιο Εὐβοίας μέ πολλές θυσίες οἱ πιστοί μας πρόσφυγες μαζί  μέ τή συνδρομή πολλῶν εὐσεβῶν Χριστιανῶν. Συνεχίζει ὁ Ὅσιός μας καί ἀπό ἐκεῖ μέ τήν ἴδια,  ὅπως πάντα, ἀπέραντη ἀγάπη του καί στοργή νά ἀκούει τίς δεήσεις καί τίς πολύκλαυστες  παρακλήσεις τῶν πιστῶν ἀδελφῶν του. Καί νά θαυματουργεῖ σέ πολλούς. Συνεχῶς  καταγράφονται καί νέα θαύματά του. Ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τή μνήμη του στίς 27 Μαΐου κάθε  χρόνο.