ΠΡΟΣΕΥΧΗ:

Πριν αρχίσει η κάθε συνάντηση

Εἰς τo ὄνομα τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν. 
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.

Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρών, καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν, καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος, καὶ σῶσον, Ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Αγαπητοί μου φίλοι να σας θυμίσω ὀτι σε ενάμισι μήνα, πρώτα ο Θεός, θα γιορτάσουμε… τα Χριστούγεννα!!!
Λοιπόν πως προετοιμαζόμαστε εμείς οι Χριστιανοί για να γιορτάσουμε μια τόσο μεγάλη γιορτή;;;
Φυσικά με την νηστεία!!! Πολύ σωστά!
Ξέρετε όμως τι είναι η νηστεία;
– Νηστεύω κανονικά σημαίνει δεν τρώω ΤΙΠΟΤΑ απέχω πλήρως από το φαγητό!
Ωστόσο στις μέρες μας νηστεύω σημαίνει δεν τρώω για μερικές μέρες κάποια φαγητά ὀπως κρέας και κοτόπουλο, ψάρι, γάλα, αυγό, γιαούρτι, τυρί και ό,τι άλλο γίνεται με αυτά τα υλικά (όπως τυρόπιτες, σουβλάκια, σοκολάτες…). Γενικότερα νηστεύω από τα παράγωγα των ζώων.
.
Η Εκκλησία μας λέει να νηστεύουμε συγκεκριμένες μέρες το χρόνο. Οι κυριότερες είναι:
  • Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή για να θυμόμαστε ότι προδώσανε και σταυρώσανε τον Χριστό
  • 15 μέρες πριν από την Κοίμηση της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου.
  •  40 μέρες πριν από το Πάσχα και τα Χριστούγεννα, γι’ αυτό και τις μέρες αυτές τις λέμε “Σαρακοστή”.

1,2 Κυρίως Θέμα: Έλα να δεις

[Στάδιο 1ο: «Βιώνοντας» (1) Το πρώτο στάδιο ονομάζεται «βιώνοντας» και επιδιώκει να αντιληφθεί ποια  εμπειρία έχουν τα παιδιά σχετικά με το θέμα που πρόκειται να διδαχθεί. Το στάδιο αυτό αφορά το βίωμα και την εμπειρία των παιδιών ακόμη και για πράγματα που δεν έχουν καμμία θρησκευτική σχέση]

Θέλω να σας ρωτήσω κάτι: Παιδιά έχετε φίλους; (…)

  • Φυσικά και ναι. Χωρίς φίλους η σχολική ζωή είναι απελπισία.

 Θέλω να μου πείτε τι σας λένε οι γονείς σας όταν δεν τους αρέσει η παρέα που κάνετε με άλλα παιδιά; (…)

  • Πρόσεχε τις παρέες σου! Αυτός/ή δεν μου αρέσει για να κάνεις παρέα!
  • Σε παρασύρουν οι φίλοι σου, εσύ δεν ήσουν τέτοιο παιδί!
  • Δεν θα ξαναβγείς από το σπίτι γιατί κάνεις απερίσκεπτα πράγματα με τους φίλους σου!
  • Καλά δεν καταλαβαίνεις ότι ο/η τάδε είναι παλιόπαιδο; Θα σε μπλέξει πουθενά!»

Αντιθέτως εάν δεν διαφωνούν με τις επιλογές των φίλων σας τι σας λένε; (…)

  • Μπράβο παιδί μου, αυτά είναι καλά παιδιά, και είναι μια χαρά να κάνεις παρέα μαζί τους.
  • Ναι, να έρθουν στο σπίτι μας, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα….

Άρα, παιδιά, οι φιλίες που μπορούμε να κάνουμε μπορεί να είναι καλές ή μπορεί να είναι κακές! Σωστά;

[Στάδιο 2ο: «Γνωρίζοντας μέσω της εμπειρίας» (2) Στο δεύτερο στάδιο επιδιώκεται να συνδεθεί η εμπειρία των μαθητών/μαθητριών με τις απαντήσεις που έδωσαν στην προηγούμενη ερώτηση, με τη θρησκευτική γνώση που θέλουμε να αποκτήσουν τα παιδιά. Ουσιαστικά η εμπειρία που έχουν τα παιδιά, συνδέεται με τη θρησκευτική γνώση.]

ΕΡ.: Γνωρίζετε κάποιους Αγίους της Εκκλησίας μας που να ήταν φίλοι μεταξύ τους; (…)

Άντε να σας δώσω και μια βοήθεια: Δύο από αυτούς ανήκουν στους Τρεις Ιεράρχες. Για να δω τώρα ποιος θυμάται τους 3 Ιεράρχες; Ποιοι είναι παιδιά; (…) Σωστά! Ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. – Πολύ σωστά! Οι δύ από αυτούς ο Μέγας Βασίλειος και ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Μία ψυχή που κατοικούσε σε δύο σώματα ήταν η φιλία τους.

Άλλους σημαντικούς άνδρες από την Παλαιά Διαθήκη γνωρίζεται που να ήταν καλοί φίλοι; (…)

Μάλλον όχι ε; Η φιλία ανάμεσα στον πρίγκιπα Ιωνάθαν (50 ετών) και τον τότε νεαρό Δαυίδ (20 ετών) είναι αξιοζημείωτη και πολύ δυνατή! Διαβάζουμε στην Παλαιά Διαθήκη: «Αφού ο Δαβίδ τελείωσε τη συνομιλία του με τον Σαούλ, ο Ιωνάθαν και ο Δαβίδ συνδέθηκαν με στενή φιλία, και ο Ιωνάθαν τον αγάπησε όπως τον εαυτό του».

Στην Καινή διαθήκη ποιοι ήταν φίλοι μεταξύ τους; Μάλιστα ανήκουν και στην ομάδα των 12 Αποστόλων! (…) 

Δύσκολο έ; Ο Φίλιππος με τον Ναθαναήλ ήταν πολύ καλοί φίλοι και έγιναν απόστολοι και άγιοι!

3. Κύρια αφήγηση ή διήγηση

[Στάδιο 3ο: «Εξερευνώντας & αναλύοντας»(3) το τρίτο στάδιο, βασική επιδίωξη αποτελεί η εξερεύνηση και σε βάθος ανάλυση της νέας γνώσης. Ουσιαστικά είναι το κυρίως θέμα που θέλουμε να διδάξουμε.]

Ο Άγιος Φίλιππος, όπως πολύ σωστά είπατε, ήταν ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού μας. Καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας, όπως και οι Απόστολοι Πέτρος και Ανδρέας. Στον Απόστολο Φίλιππο άρεσε πολύ να μελετά τα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Λίγο μετά τη βάφτισή Του, ο Χριστός τον συνάντησε και του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Εκείνος αμέσως άφησε τα πάντα πίσω του και έγινε μαθητής Του.

Πήγε έπειτα, να συναντήσει τον φίλο του τον Ναθαναήλ λέγοντάς του με χαρά και ενθουσιασμό: «Βρήκαμε αυτόν για τον οποίον έγραψαν ο Μωϋσής και οι Προφήτες. Είναι ο Ιησούς, ο γιος του Ιωσήφ από τη Ναζαρέτ. Έρχου και ίδε (Έλα και δες και μόνος σου)», του λέει με βεβαιότητα. Φίλε μου, έλα και εσύ να δεις με τα μάτια σου και να αντιληφθείς μοναχός σου ότι ο Ιησούς είναι ο Σωτήρας των ανθρώπων.

Ο Φίλιππος ακολούθησε τον Κύριο τρία χρόνια, ακούγοντας τη διδασκαλία Του και παρακολουθώντας τα θαύματα Του. Μετά από κάποια διδασκαλία Του, ο Κύριος ρώτησε τον Φίλιππο «Από ποιο μέρος Φίλιππε θα αγοράσουμε ψωμιά για να φάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι που μας ακούνε σε αυτόν τον ερημικό τόπο;». Ο Φίλιππος απάντησε πως τα ψωμιά δεν φτάνουν για να χορτάσουν τόσοι πολλοί. Τότε ο Χριστός ευλόγησε τα λίγα ψωμιά και ψάρια που είχαν, ώστε να φτάσουν για όλους και να περισσέψουν κιόλας.

Κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου, ο Φίλιππος ζήτησε από τον Χριστό να τους αποκαλύψει τον Πατέρα Του. Ο Χριστός  τότε απάντησε: «Φίλιππε δεν πιστεύεις ότι εγώ είμαι αχώριστα συνδεδεμένος με τον Πατέρα, ώστε εγώ να είμαι και να μένω μέσα στον Πατέρα και ο Πατέρας να είναι και να μένει μέσα μου;». Με αυτά τα λόγια ο Χριστός αποκαλύπτει ότι ο ίδιος και ο Πατέρας, το πρώτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος -όπως και το Άγιο Πνεύμα- είναι μια θεότητα.

Μετά την Ανάληψη του Χριστού και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, ο Φίλιππος πήγε να κηρύξει το Ευαγγέλιο στα δυτικά της Μ.Ασίας, στους Πάρθους. Μαζί με τον απόστολο Ναθαναήλ και την αδελφή Μαριάμνη, διέσχισαν τη Μ.Ασία κηρύττοντας το Ευαγγέλιο, παρόλα τα εμπόδια και τις δυσκολίες που συναντούσαν. Όταν έφτασαν στην Ιεράπολη, οι ειδωλολάτρες τους συνέλαβαν, τους έσυραν έως την κεντρική πλατεία και τους σταύρωσαν.

Ο Άγιος Φίλιππος προσευχόταν έως την τελευταία στιγμή με θέρμη στον Χριστό να στηρίξει τους αδελφούς του και να συγχωρήσει τους ειδωλολάτρες διώκτες του. Ξαφνικά, εκείνη τη στιγμή η γη σκίστηκε και πλήθος ειδωλολατρών βρέθηκε μέσα στο κενό. Συγκλονισμένοι, κατάλαβαν το λάθος τους και ζήτησαν να γίνουν και εκείνοι χριστιανοί στην Εκκλησία του Χριστού. Αποκαθήλωσαν τον Ναθαναήλ και την Μαριάμνη, οι οποίοι ήταν ακόμη ζωντανοί, και έθαψαν με τιμή τα λείψανα του Αγίου Φιλίππου.

Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Φιλίππου στις 14 Νοεμβρίου και την επόμενη μέρα ξεκινά η Νηστεία των Χριστουγέννων.

4. Πρακτική εφαρμογή – Ερωτήσεις

[Στάδιο 4ο: «Εφαρμόζοντας & αξιολογώντας» (4) Στο τέταρτο στάδιο πραγματοποιείται α) η πρακτική εφαρμογή στην καθημερινή μας ζωή αυτών που μάθαμε, και β) να δούμε εάν τα παιδιά συγκράτησαν αυτά που είπαμε].

Για να δούμε τι θυμάστε από τη ζωή του σημερινού μας Αγίου:

  1. Τι έκανε ο απόστολος Φίλιππος μετά τη γνωριμία του με τον Χριστό; (…)
  2. Πως απάντησε ο απόστολος στις αμφιβολίες του φίλου του; (…)
  3. Τι μας διδάσκει η απάντηση του Χριστού στο ερώτημα του αποστόλου στον μυστικό δείπνο; (…)
  4. Ποιο μεγάλο δώρο έκανε ο Φίλιππος στον φίλο του Ναθαναήλ; (…)

Ας σταθούμε τώρα και σε κάποια σημαντικά σημεία της ζωής του Αγίου Φιλίππου:

  • Ο Φίλιππος συναντά τον φίλο του Ναθαναήλ και του λέει: «βρήκαμε αυτόν για τον οποίον έγραψαν ο Μωϋσής και οι Προφήτες»: Ο Φίλιππος ανακάλυψε τον πιο σημαντικό και τον πιο μεγάλο θησαυρό: τον Ιησού, ο οποίος είναι η πηγή της ζωής. Η λέξη «βρήκαμε», φανερώνει πολύ μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό.

Η ομορφότερη κίνηση του Φιλίππου είναι αυτή που μοιράζεται την χαρά του με τον αγαπημένο του φίλο, τον Ναθαναήλ. Δεν κρατά την χαρά μόνο για τον εαυτό του, αλλά τη μοιράζεται πρώτα με τον φίλο του και έπειτα με όλο τον κόσμο γύρω του. Δεν κράτησε τον θησαυρό μόνο για τον εαυτό του, προτίμησε αντίθετα να μοιραστεί με όλους τον σημαντικό αυτόν θησαυρό.

Φανταστείτε να μας χάριζαν ένα τσουβάλι λεφτά. Θα τα κρατάγαμε για τον εαυτό μας ή θα τα μοιραζόμασταν με την οικογένεια, τους φίλους μας και όλο τον κόσμο; Ο Απόστολος Φίλιππος μοιράστηκε έναν πολύ ανώτερο από τα λεφτά θησαυρό: μοιράστηκε την αλήθεια για την πηγή της ζωής που είναι ο Χριστός.

Με αυτό το «μοίρασμα» ο Φίλιππος μας δείχνει επίσης πόσο σημαντικό είναι να μιλάμε και εμείς οι ίδιοι για τη χαρά και την αγάπη του Χριστού. Εμείς μιλάμε για την πίστη μας ή την κρύβουμε γιατί τα άτομα της παρέας μας δεν πάνε εκκλησία ή δεν πιστεύουν στον Θεό;

  • «Έρχου και ίδε» (Έλα και δες). Ο Απόστολος Φίλιππος, παιδιά μου, έκανε στον φίλο του Ναθαναήλ, το μεγαλύτερο δώρο… Ποιο ήταν αυτό;;; (…)

Να του γνωρίσει τον Χριστό!!! Ω… Και έτσι να ζήσουν μαζί, κοντά στον Χριστό αιώνια!!!

Όπως έκανε ο απόστολος, έτσι και η Εκκλησία μας καλεί να έρθουμε μόνοι μας και να δούμε τι βιώνουν όσοι ζουν όσοι συναντούν τον Χριστό και πιστεύουν σε Αυτόν. Τον Χριστό μας, μπορούμε να τον γνωρίσουμε μέσα από τον εκκλησιασμό, τη μελέτη της Καινής Διαθήκης και γενικότερα με την παρέα μας με άτομα που πηγαίνουν Εκκλησία.

Εμείς π.χ. προτείνουμε σε άλλα παιδιά να έρθουν στην συντροφιά μας, εδώ στο κατηχητικό και να δουν ότι περνάμε όμορφα και ευχάριστα, ότι έχουμε πολλές δραστηριότητες, μαθαίνουμε για την πίστη μας, προσευχὀμαστε, μαθαίνουμε να αγαπάμε, να μην βρίζουμε, να είμαστε αγαπημένο με τα άλλα παιδιά. Λέμε στα άλλα παιδιά: έλα στην παρέα μας και δες;

Αλήθεια εσείς έχετε φίλους; Τους αγαπάτε πολύ ώστε να τους κάνετε το πιο όμορφο δώρο;;;Ποιο είναι αυτό;;; (…)

Μα φυσικά να τους καλέσετε να έρθουν κοντά στο Χριστό, που μας δίνει αληθινή Χαρά!!! Ξέρετε με ποιο τρόπο; (…)

Να τους καλέσετε στο κατηχητικό και στην Εκκλησία γιατί εκεί συναντάμε τον Χριστό μας! Να κάνετε μια φορά μαζί προσευχή, να σκεφτείτε μια όμορφη πράξη, όπως να βοηθήσετε ένα παιδί που έχει ανάγκη! Να πάτε μαζί σε μια χριστιανική κατασκήνωση κ.α.

Για τα παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου μπορούμε στα παραπάνω να προσθέσουμε και τα παρακάτω:

Τα χαρακτηριστικά των γνήσιων φίλων

Σέβονται τη διαφορετικότητα σου χωρίς να προσπαθούν να σε αλλάξουν.
    Οι πραγματικοί φίλοι σε δέχονται και σε εκτιμούν για αυτό που είσαι, δεν προσπαθούν να σε αλλάξουν σε κάτι άλλο, είσαι μοναδικός για αυτούς με όλες τις ιδιαιτερότητες σου! Το ότι ας πούμε έχετε διαφορετικό στυλ, ακούτε διαφορετική μουσική ή έχετε διαφορετικά χόμπι δεν δυσκολεύει σε τίποτα τη φιλία σας αλλά ίσα ίσα σας δίνει την ευκαιρία να δοκιμάσετε μαζί καινούργια πράγματα και να περνάτε τελικά καλά σε όλα τα μέρη.
Οι πραγματικοί φίλοι ξέρουν να ακούνε με αφοσίωση.
    Πόσες φορές έχεις προσπαθήσει να μιλήσεις με κάποιον, αλλά η κουβέντα γρήγορα γυρνά στα δικά του προβλήματα και ανησυχίες; Αντίθετα, οι ουσιαστικοί φίλοι είναι οι καλύτεροι ακροατές, πρόθυμοι να ακούσουν ό,τι σε απασχολεί από το πιο σημαντικό μέχρι το πιο χαζό. Συναισθάνονται και συμπονούν και ποτέ οι συζητήσεις μαζί τους δεν είναι μονόπλευρες.
Είναι πάντα εκεί για μας, ακόμα κι αν βρίσκονται μακριά.
    Ένα πολύτιμο δώρο που σου προσφέρει ένας φίλος είναι η προσοχή του και η παρουσία του στις σημαντικές στιγμές σου, στις χαρές αλλά και στις δυσκολίες. Ο πραγματικός φίλος είναι αυτός που θα τρέξει κοντά σου όταν τον χρειάζεσαι για να σε στηρίξει. Ακόμα κι αν όμως δεν καταφέρει να βρεθεί κοντά σου, θα επιχειρήσει με κάθε τρόπο να βοηθήσει και να σε στηρίξει ακριβώς σαν να ήταν εκεί!
Είναι ειλικρινείς και μας λένε πότε είμαστε λάθος.
    Όλοι κάνουμε λάθη, κι όταν φτάνει εκείνη η στιγμή οι αληθινοί φίλοι είναι αυτοί που πρώτοι θα το εντοπίσουν και με καλοπροαίρετο τρόπο θα σου το πουν. Οι καλοί οι φίλοι βέβαια δεν μας «γλείφουν τα αυτιά». Είναι εκεί για να μας ανυψώνουν μεν το ηθικό, αλλά και για να μας προσγειώνουν στην πραγματικότητα. Μαζί με τα θετικά που κάνουμε, είναι έτοιμοι να μιλήσουν και για τα αρνητικά, αλλά να μας στηρίξουν και στα δύο. Ο πραγματικός φίλος, όμως, θα σου πει πάντοτε αυτό που έχει στο μυαλό του χωρίς περιστροφές.
Μας εξελίσσουν.
    Οι πραγματικοί φίλοι σε βοηθούν να εξελιχθείς, να επιδιώκεις την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου και να προσπαθείς γι’ αυτή. Σε εμπνέουν, σου δίνουν δύναμη και θα σε κάνουν καλύτερο απλά με το να είσαι φίλος τους, διότι μια πραγματική, ειλικρινής και αμοιβαία φιλία σημαίνει αυτόματα ότι όλα τα όμορφα πράγματα που βλέπεις θα σε κάνουν να θέλεις να γίνεις καλύτερος και αντίστροφα στον φίλο σου.

Το σπίτι της φιλίας  

• Το σπίτι της φιλίας αποτελείται από την αλληλεπίδραση 4 συναισθημάτων. Από την αλληλεγγύη, την αμοιβαιότητα, την συμπάθεια κ την αγάπη.
• Αλληλεγγύη σημαίνει η ανεπτυγμένη μέριμνα του ενός για τον άλλο. Μεριμνά, νοιάζεται ενδιαφέρεται για τον άλλο.
• Αμοιβαιότητα σημαίνει ότι εάν προσανατολίζομαι προς εσένα, προσανατολίζεσαι κι εσύ προς εμένα. Αμοιβαιότητα σημαίνει = η ισχύς, η ύπαρξη μιας ιδιότητας στον ίδιο βαθμό σε δύο πρόσωπα: η αμοιβαιότητα αισθημάτων, η ανταπόδοση, η ανταλλαγή.
• Συμ-πάθεια με την έννοια την συναίσθησης της κατάστασης του άλλου… εν-συναίσθηση καλείται η κατανόηση της συμπεριφοράς ενός άλλου με βάση τη βίωση και συμπεριφορά του ίδιου του ατόμου.
• Αγάπη με την έννοια της έστω μικρής θυσίας του εγώ για το εσύ. Όχι μόνο συναισθηματική, στην σφαίρα του μυαλού και μόνο εσωτερική. Θυσιάζω χρόνο, χρήμα, κουράζομαι για τον άλλο κ.λπ.
• Όλα αυτά στην απόλυτη μορφή τους και στην απόλυτη ταύτιση των φίλων φθάνει στην θυσία του εαυτού. Το σημαντικό είναι ο εαυτός μου να έχει αποδεχθεί και να έχει συνειδητοποιήσει τα ελαττώματα και τις διαφορές με τον άλλο παρά τις ομοιότητες που έχουν.
• Με αυτά τα κριτήρια μπορούμε να δούμε καθαρά ποιοι είναι οι φίλοι μας… ή ποιοι απλά μας αγαπούν ή αγαπάμε, αλλά φίλοι μας δεν είναι…

Περί φιλίας του Αγίου Νεκταρίου 

    ΦΙΛΙΑ ΕΙΝΑΙ η αγάπη ενός ανθρώπου που έχει υγιή την ψυχική του κατάσταση και απευθύνεται σε άλλον άνθρωπο που έχει και αυτός έχει μια υγιή ψυχική κατάσταση και όχι αρρωστημένη.
  • Η φιλία ως αποτέλεσμα υγιούς ψυχικής κατάστασης είναι ιερή, αγνή, ακέραιη, πιστή, σταθερή, ειλικρινής, θαρραλέα, αληθινή, αιώνια.
  • Η φιλία είναι αρετή, γιατί θεμελιώνεται στο ήθος*
      • * Ήθος είναι ένας χαρακτηρισμός που αναφέρεται σε έναν άνθρωπο που διαθέτει ηθική και ακέραιο χαρακτήρα. Λέμε ότι αυτός ο άνθρωπος έχει ήθος. Δηλαδή ότι μπορείς να βασιστείς πάνω του, στα λεγόμενά του. Είναι αληθινός και δεν θα σε κοροϊδέψει. Ο άνθρωπος που έχει ήθος δίνει μεγάλη βαρύτητα στις ηθικές αξίες και δεν τις προδίδει εύκολα ακόμα και αν το συμφέρον του είναι αντίθετο.
  • και την καλή διαγωγή της υγιούς ψυχής (=υγιής ψυχική κατάσταση) γι’ αυτό και μόνο με την αρετή μπορεί να πραγματοποιηθεί και αυτής γίνεται εραστής και αυτήν αγκαλιάζει, μένοντας μαζί της πάντοτε.
  • Η φιλία σαν αρετή, έλκεται από το όμοιο και αναπαύεται με τις συγγενείς αρετές. Είναι σύνδεσμος δύο όμοιων ψυχών.

ΠΡΟΣΕΥΧΗ:

Μετά από κάθε συνάντηση

Εἰς τo ὄνομα τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν. 
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς. Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον· καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν· καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. Ἀμήν.