Η Πασχαλινή προσευχή μας μέχρι της Αναλήψεως
Το Χριστός Ανέστη… χρησιμοποιείται ως φράση χαιρετισμού κατά την πασχαλινή περίοδο και για 40 ημέρες, δηλαδή μέχρι την απόδοση του Πάσχα.
Πριν αρχίσει η κάθε συνάντηση
Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας, καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι, ζωὴν χαρισάμενος! (τρεις φορές)
ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι, προσκυνήσωμεν ἅγιον, Κύριον, Ἰησοῦν τὸν μόνον ἀναμάρτητον.
Τὸν Σταυρόν σου Χριστὲ προσκυνοῦμεν καὶ τὴν ἁγίαν σου Ἀνάστασιν ὑμνοῦμεν καὶ δοξάζομεν· σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν, ἐκτὸς σοῦ ἄλλον οὐκ οἴδαμεν, τὸ ὄνομά σου ὀνομάζομεν.
Διὰ παντὸς εὐλογοῦντες τὸν Κύριον, ὑμνοῦμεν τὴν ἀνάστασιν αὐτοῦ· Σταυρὸν γὰρ ὑπομείνας δι ̓ ἡμᾶς, θανάτῳ θάνατον ὤλεσεν.
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ
Ἀφοῦ εἴδαμε τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἂς προσκυνήσουμε τὸν ἅγιο καὶ Κύριο, τὸν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ τον μόνον ἀναμάρτητο.
Τὴν Σταυρική Σου θυσία Χριστὲ προσκυνοῦμε καὶ τὴν ἁγία σου Ἀνάσταση ὑμνοῦμε καὶ δοξάζουμε· διότι Ἐσὺ εἶσαι ὁ Θεός μας, καὶ Θεὸ ἄλλον ἐκτὸς ἀπὸ Ἐσένα δὲν ἀναγνωρίζουμε κανένα, καὶ μόνο τὸ ὄνομά Σου σημαίνει Θεὸς γιὰ ἑμᾶς.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Με την ευλογία του σεπτού Ποιμενάρχη μας κ. Θεοκτίστου η λήξη των κατηχητικών ομάδων της Μητροπόλεώς μας για το 2022-23 θα πραγματοποιηθεί στις 28 Μαΐου 2023 ημέρα Κυριακή και θα γίνει κοινή για όλα τα κατηχητικά, στο Τρίκορφο Δωρίδος.
Επίσης στην εκδήλωση αυτή θα γίνει και η διανομή των ενθυμίων των κατηχητικών ομάδων όλων των βαθμίδων του έτους 2022-23.
Για τον λόγο αυτό θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα: «3ο Φεστιβάλ 20 Παιχνιδιών», 4 ώρες γεμάτες παιχνίδι και δραστηριότητες για παιδιά και εφήβους
Το Γραφείο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεως Φωκίδος διοργανώνει μια βραδιά παιχνιδιών και δραστηριοτήτων KAI ΠΡΟΣΚΑΛΕΙ όλα τα παιδιά και τους νέους ως 18 ετών να συμμετάσχουν ΔΩΡΕΑΝ στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ 20 ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ που θα πραγματοποιηθεί στο χωριό Τρίκορφο Δωρίδος, στο χώρο ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ των παιδιών.
Κυριακή 28 Μαΐου 2023 | 5:00 μ.μ. (βλ. παρακάτω)
ΘΕΜΑ: Η συνείδηση τι ρόλο παίζει στη ζωή μας!
Σε ένα τέταρτο ο ηγούμενος με το πετραχήλι τον προσκαλεί να πλησιάσει. Ο νέος γονατίζει… Στην απόλυτη ησυχία της εκκλησίας ακούγεται ένα πνιχτό κλάμα. Ο γέροντας περιμένει, έχει πείρα και ξέρει να περιμένει. Τέλος ο νέος άρχισε να… μιλάει… Σε λίγο έφυγε… είχε αλλάξει.
Επεξεργασία
1. Τι επιχείρησε να κάνει ο πρωταγωνιστής της ιστορίας και τι ήταν αυτό που τον έκανε να το μετανιώσει; (…) Επιχείρησε διάρρηξη σ’ ένα σπίτι αλλά ενώ ήταν έτοιμος να κλέψει τα χρήματα που βρήκε, μία φωνή μέσα του τον σταμάτησε και τελικά έφυγε μετανιωμένος.
- Ποια ήταν αυτή η φωνή που τον προειδοποίησε για το κακό που επιχειρούσε; (…) Η φωνή της συνειδήσεώς του.
- Τι είναι η συνείδηση; (…) Συνείδηση [< συντοἶδα=γνωρίζω καλά] είναι η ξεκάθαρη γνώση και αίσθηση που έχει κανείς για κάτι αλλά και η έμφυτη ικανότητα του ανθρώπου να διακρίνει το καλό από το κακό και να ενεργεί με βάση ηθικούς κανόνες (Λεξικό Μπαμπινιώτη).Έτσι η συνείδηση γίνεται πυξίδα, που μας προσανατολίζει. Είναι η φωνή του Θεού μέσα μας. Πριν ενεργήσουμε, μας προτρέπει η μας αποτρέπει. Αφού ενεργήσουμε, μας επιδοκιμάζει η μας αποδοκιμάζει. «Είναι η άγκυρα, που ο Κυβερνήτης Θεός έβαλε στο πλοίο της ζωής μας, για να μην καταποντιστεί στο βυθό της αμαρτίας» (Αγ. Ιω. Χρυσόστομος).
- Έχουν όλοι οι άνθρωποι συνείδηση; (…) Βεβαίως. Η συνείδηση είναι κοινό χαρακτηριστικό όλων των ανθρώπων. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην άκουσε ποτέ στο βάθος του είναι του μια φωνή να τον πληροφορεί για την αξία ή την απαξία των πράξεών του. Και οι εθνικοί, λέει ο Απ. Παύλος, έχουν το Νόμο του Θεού γραμμένο στην καρδιά τους κι αυτό αποδεικνύεται, όταν η συνείδηση τους δίνει μαρτυρία για κάθε πράξη τους (Ρωμ. β’ 15).
- Τότε πως εξηγείται το ότι η αμαρτία είναι τόσο έκδηλη και προκλητική γύρω μας; (…) α. Δεν υπακούνε όλοι στη φωνή της. Το να ζει κανείς όπως ακριβώς η συνείδηση του υποδεικνύει δεν είναι εύκολο, κοστίζει… ζητά δυνάμεις πολλές, κουράγιο πολύ. Γιατί;
- Ο κόσμος γύρω μας έχει τις… «αντιρρήσεις» του σ’ αυτά που η συνείδηση μαρτυρεί και τις αντιρρήσεις του τις προβάλλει πειστικά («με το σταυρό στο χέρι κανείς δεν πρόκοψε…», «όλοι έτσι κάνουν, εσύ τι παριστάνεις» κλπ.).
- Ο κακός εαυτός μας αντιστέκεται στις υποδείξεις της. Νιώθει, όχι σπάνια, να μην «αντέχει» να ενεργήσει σύμφωνα μ’ αυτές … και γι’ αυτό τις παραθεωρεί… ή και εντελώς τις περιφρονεί.
- Μπορεί η συνείδηση να μη λειτουργεί σωστά. Όταν εξακολουθητικά αγνοούνται οι υποδείξεις της συνειδήσεως και απωθούνται οι έλεγχοί της, τότε αμβλύνεται. Χάνει δηλαδή την ικανότητά της να βλέπει και να μαρτυρεί έγκαιρα το σωστό. Όταν μάλιστα τη συσκοτίζουν αδυναμίες, πάθη, συμφέροντα, αδυνατεί να καθοδηγήσει ορθά. Φθάνει τότε ο άνθρωπος στην πώρωση της συνειδήσεως, στην ηθική αναισθησία. Το ένα σφάλμα θα φέρει το άλλο κι ο άνθρωπος παίρνει τον επικίνδυνο κατήφορο χωρίς να το αντιλαμβάνεται.
- Ποιες είναι οι συνέπειες από την παραβίαση της συνειδήσεως; (…) Η παραβίαση της συνειδήσεως αποτελεί χτύπημα στην προσωπικότητά μας. Όσο μικρό και αν είναι το περιστατικό, βγαίνουμε απ’ αυτό τραυματισμένοι. Διχασμένοι εσωτερικά. Όταν η συνείδηση μας λέει το «Α» και μείς κάνουμε το «Ω», βρισκόμαστε σε αντίθεση με τον ίδιο τον εαυτό μας, είμαστε ανήσυχοι, ταραγμένοι, φοβισμένοι. «Η συνείδηση, που είναι ο πιστότερος φίλος, γίνεται τότε αυστηρός κριτής». Ο έλεγχός της, οι τύψεις δεν υποφέρονται, δεν αφήνουν τον άνθρωπο να ησυχάσει… Οι αρχαίοι τις είχαν προσωποποιήσει με φοβερές μυθικές θεότητες, τις «Ερινύες», που κυνηγούσαν διαρκώς τον ένοχο. Αρχίζει τότε ο διάλογος με τη συνείδηση, για να την «πείσουμε» να σταματήσει να μας ελέγχει. Δικαιολογίες, ελαφρυντικά, σύγκριση με χειρότερες πράξεις άλλων, αναπόληση καλών πράξεων που κάναμε στο παρελθόν… Με όλα αυτά προσπαθούμε να απωθήσουμε την ενοχή και νομίζουμε πως «ησυχάσαμε»…
- Μια τέτοια εσωτερική κατάσταση όμως, όταν συχνά επαναλαμβάνεται, εμποδίζει την ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας. Η φωνή της συνειδήσεως εξασθενεί και ακούγεται όλο και πιο ισχνή.
- Αναγκαίο λοιπόν είναι να διατηρούμε πάντα σε εγρήγορση τη συνείδησή μας. Πως; (…)
- α. Να τη φωτίζουμε με το λόγο του Θεού, για να μπορεί να διακρίνει τα λάθη μας και να μας πληροφορεί την κάθε στιγμή και στις λεπτομέρειες το θέλημά Του. Αν σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο ανάψεις ένα σπίρτο, μόλις που διακρίνεις τα μεγαλύτερα αντικείμενα. Αν ανάψεις κερί η λάμπα, βλέπεις πολύ καλύτερα, αν ανοίξεις τα παράθυρα στον ήλιο, βλέπεις και τους κόκκους της σκόνης. Το ίδιο συμβαίνει και με τη συνείδηση: Όσο περισσότερο φωτίζεται, τόσο καλύτερα λειτουργεί.
- β. Να αγωνιζόμαστε να πράττουμε «κατά συνείδησιν», ακόμη και σ’ αυτά που θεωρούμε μικρά κι ασήμαντα… Να μην παραβαίνουμε τις υποδείξεις της, ακόμα και τις πιο μικρές. «Ας φροντίσουμε, αδελφοί μου, να φυλάμε τη συνείδησή μας, …χωρίς να την προκαλούμε να μας ελέγξει για κάποιο πράγμα, χωρίς να την καταπατούμε σε τίποτα απολύτως, ούτε και στο ελάχιστο. Γιατί, ξέρετε καλά ότι από τα μικρά αυτά και ασήμαντα, όπως λένε, φτάνουμε να καταφρονούμε και τα μεγάλα… Ας φροντίσουμε τα ελαφρά, όσο ακόμη είναι ελαφρά, για να μην γίνουν βαριά…» (αββάς Δωρόθεος). Ο άνθρωπος που έχει αγαθή συνείδηση έχει μόνιμο σύντροφο την ειρήνη και την χαρά. «Η αγαθή συνείδηση είναι το πιο αναπαυτικό μαξιλάρι», λέει ο λαός.
- γ. Να εξετάζουμε τη συνείδησή μας με την τακτική αυτοκριτική. Λέει ο Αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Καθώς τα πηγάδια, όσο σκάβονται, τόσο καθαρότερο και γλυκύτερο νερό βγάζουν, έτσι κι η συνείδηση, όσο περισσότερο εξετάζεται και ξεχώνεται από τα πάθη που είναι σκεπασμένη, τόσο καλύτερα μας διδάσκει τι πρέπει να κάνουμε». Αυτά που μας μαρτυρεί η συνείδησή μας, κυρίως όταν βρισκόμαστε σε κάποιο δίλημμα, να τα φανερώνουμε στον Πνευματικό μας, που θα μας λέει αν είναι ορθά, ώστε να μην πλανηθούμε.
- δ. Να καθαρίζουμε τη συνείδησή μας. Η συνείδηση, λέει ο Αγ. Νείλος, μοιάζει με λυχνάρι που μας το έδωσε ο Θεός, για να φωτίζει τις πράξεις μας. «Λύχνω προς τας πράξεις σου τω συνειδότι κέχρησο». Στο λυχνάρι, όσο πιο πολύ καθαρίζουμε το φυτίλι και προσθέτουμε λάδι, τόσο πιο πολύ αυτό φωτίζει. Συνεπώς, να εξομολογούμαστε τακτικά και με ειλικρίνεια. Έτσι, η συνείδηση θα μας πληροφορεί έγκαιρα και ορθά, θα μας συγκρατεί από λάθη, κι όταν από αδυναμία την παρακούσουμε, θα μας ελέγξει.
- Πως να αντιμετωπίζουμε τους ελέγχους της συνειδήσεως; Όταν η συνείδηση μας ελέγχει, να παραδεχόμαστε τις υποδείξεις της χωρίς δικαιολογίες. Αλλά και χωρίς υπερβολική λύπη, που μπορεί να ρίξει το θυμικό μας και να μας κάνει να παραδώσουμε τα όπλα. Αν παραδεχθούμε ταπεινά την αδυναμία μας, θα δώσει τη Χάρη Του ο Θεός και τη δύναμη να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας. Να μη φθάσουμε στην κατάσταση της απόγνωσης, διότι αυτό είναι εκ του πονηρού. Ας θυμηθούμε το αρνητικό παράδειγμα του Ιούδα. Αντιμετωπίζει το σφάλμα του μόνος, χωρίς τον Κύριο, γι’ αυτό απελπίζεται κι αυτοκτονεί. Ενώ ο Απ. Πέτρος κλαίει πικρά μετανιωμένος, βρίσκεται όμως κοντά στο Χριστό και σώζεται.
- Να αντιμετωπίζουμε τα σφάλματά μας με τη μετάνοια, την Εξομολόγηση, τη Θεία Κοινωνία. «Το αίμα του Χριστού… καθαριεί την συνείδησιν υμών από νεκρών έργων…» (Εβρ. θ’ 14).Το πάντιμο Αίμα του Κυρίου μας θα ξεπλένει τη συνείδησή μας από τύψεις, ενοχές και φόβους, θα μας χαριτώνει, θα μας σώζει.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
- Απάντ.: Μόνο η συχνή επικοινωνία με τον πνευματικό και η σοφή καθοδήγησή του μπορεί να φωτίσει μια ευαίσθητη και ταλαιπωρημένη συνείδηση. Μόνοι μας μπορεί να καταλήξουμε σε υπερβολές και ή να αδιαφορούμε τελείως η να πιεζόμαστε χωρίς λόγο.