Θέμα 5.2 Ο Άγιος Νεκτάριος

• Χαίρετε! Τι κάνουν τα καλά μας παιδάκια; Πώς πέρασε η εβδομάδα μας;
• Γνωρίζετε ότι έχουν περάσει κάποιοι σημαντικοί Άγιοι από τα μέρη μας; Ποιος/ α μπορεί να μου πει κάποιον από αυτούς;
• Άντε να σας δώσω και μια μικρή βοήθεια: είναι προστάτης ενός μοναστηριού που έχουμε εδώ στον νομό μας!
• Έχουμε και αρκετά εκκλησάκια που είναι αφιερωμένα σε αυτόν τον Άγιο.
• Το όνομα του ξεκινάει από το γράμμα Ν…… Α πάλι καλά τον βρήκατε, ο Άγιος Νεκτάριος είναι αυτός για τον οποίο θα μιλήσουμε σήμερα.

Στάδιο 2^ο: «Γνωρίζοντας μέσω της εμπειρίας»

Ποιος/ α γνωρίζει τι σημαίνει η λέξη υπομονή; Μπορείτε να μου δώσετε ένα παράδειγμα; Όπως είπατε πολύ σωστά, όταν κάποιος έχει υπομονή, σημαίνει ότι μπορεί να περιμένει να γίνει κάτι χωρίς να βιάζεται και να χάνει την ψυχραιμία του. Ακούμε πολλές φορές τους μεγάλους να λένε «Εξαντλήθηκε η υπομονή μου, έφτασα στα όρια μου». Τι εννοούν με αυτό; Εννοούν ότι μια κατάσταση ή μια συμπεριφορά τους εκνεύρισε και δεν έχουν το κουράγιο και την όρεξη να ασχοληθούν με αυτό ή να περιμένουν να γίνει κάτι.

Πως καταλαβαίνουμε ότι κάποιος δεν είναι υπομονετικός; Για παράδειγμα, κάποιος που δεν έχει υπομονή να περιμένει να ετοιμαστεί το φαγητό, αρχίζει να γκρινιάζει και να λέει «Πότε επιτέλους είναι έτοιμο το φαγητό; Πεινάω.» ή να φωνάζει και να τσακώνεται με αυτόν που το ετοιμάζει. Όταν πάλι κάποιος κάθεται να κάνει τα μαθήματά του για την επόμενη μέρα και επειδή βαριέται, δεν κάνει υπομονή να τα τελειώσει και είτε τα κάνει γρήγορα και με άσχημα γράμματα είτε τα παρατάει και πάει αδιάβαστος στο σχολείο.

Εμείς άραγε κάνουμε υπομονή έστω σε τέτοια απλά πράγματα; Ή είμαστε ανυπόμονοι και γκρινιάζουμε; Ο σημερινός μας Άγιος διακρίθηκε για την άκρα ταπείνωση και υπομονή του.

Ο μικρός Αναστάσιος Κεφαλάς γεννήθηκε την 1^η Οκτωβρίου του 1846 στην Σηλυβρία της Θράκης από τον Δήμο και τη Βασιλική και ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά τους. Σε ηλικία μόλις 14 ετών πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος σε ένα σκληρό και άδικο αφεντικό και κατόπιν ως παιδονόμος σε σχολείο. Έπειτα πήγε στην Χίο σαν δημοδιδάσκαλος. Στην Χίο, όπου ανέλαβε τη Γραμματεία της Μητροπόλεως, εκάρη μοναχός και έπειτα χειροτονήθηκε διάκονος.

Το 1881 ήλθε στην Αθήνα όπου, με έξοδα του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρονίου Δ’, σπούδασε Θεολογία. Αφού πήρε το πτυχίο του χειροτονήθηκε πρεσβύτερος με τα καθήκοντα του γραμματέα και Ιεροκήρυκα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.  Το 1889, χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Πενταπόλεως (πόλη στη σημερινή Λιβύη). Το ποιμαντικό και φιλανθρωπικό έργο του ήταν καταπληκτικό. Αυτό προκάλεσε την ζήλια κάποιων, οι οποίοι τον κατηγόρησαν λέγοντας ψέματα στον Πατριάρχη. Ο Νεκτάριος, με μεγάλη ταπείνωση, δεν αντιστέκεται στην αδικία και επιστρέφει στην Ελλάδα για να μη λυπήσει τον Πατριάρχη.

Στην Ελλάδα αρχικά κηρύττει τον Θείο Λόγο σε Εύβοια, Φθιώτιδα και Φωκίδα (ναι, πέρασε κι από τα μέρη μας!) και έπειτα διορίζεται διευθυντής της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής στην Αθήνα. Όταν πέθανε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Σωφρόνιος, κάλεσαν από την Αίγυπτο τον Νεκτάριο για να τον διαδεχθεί, αλλά ο ταπεινός Νεκτάριος αρνήθηκε τη μεγάλη αυτή τιμή.

Το 1908 παραιτείται από τη Ριζάρειο και ζει στη γυναικεία Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος που είχε ιδρύσει στο νησί της Αίγινας, αφιερώνοντας τη ζωή του στην προσευχή και την ελεημοσύνη. Κι εκεί όμως δε βρίσκει ανάπαυση: Ο διάβολος χρησιμοποιεί και πάλι φθονερούς ανθρώπους να τον συκοφαντήσουν εφευρίσκοντας ένα σωρό ψέματα. Σε όλες τις φοβερές δοκιμασίες που αντιμετωπίζει, ο Νεκτάριος σηκώνει με ταπείνωση το βλέμμα στον ουρανό και προσεύχεται σιωπηλά. Δεν υπερασπίζεται τον εαυτό του, του αρκεί ότι ο Δίκαιος Θεός γνωρίζει την αλήθεια.

Ο Άγιος Νεκτάριος πέθανε πάμπτωχος στις 9 Νοεμβρίου του 1920. Πολλά θαύματα σημειώθηκαν ήδη από τη μέρα της κοιμήσεώς του και συνεχίζουν να επιτελούνται καθημερινά. Είναι ο Άγιος της ταπείνωσης, της συγχώρεσης και της φιλανθρωπίας -είναι επίσης προστάτης εκπαιδευτικών και μαθητών. Ναοί του έχουν χτιστεί και χτίζονται σε όλη την Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, δείγμα της μεγάλης αγάπης που τρέφει στο πρόσωπό του ο πιστός λαός.

Στάδιο 4^ο: «Εφαρμόζοντας & αξιολογώντας»

Θα ήθελα να σταθούμε λοιπόν σε ορισμένα σημεία της σημερινής μας ιστορίας:

1) Όπως βλέπουμε, η ζωή του Αγίου Νεκταρίου δεν ήταν και η πιο εύκολη.

• Όλο δυσκολίες συναντούσε, όλο οι άνθρωποι των συκοφαντούσαν. Μπορεί σαν άνθρωπος να στεναχωριόταν όμως δεν έπαψε ποτέ να ελπίζει στον Θεό. Πάντοτε με προσευχή και ταπεινότητα αντιμετώπιζε ανθρώπους και δυσκολίες που συναντούσε στην ζωή του. Όπως λέει και ο ίδιος ο Άγιος Νεκτάριος, η υπομονή είναι αρετή, αφού την δίνει ο Θεός ως αποτέλεσμα της ελπίδας προς Αυτόν. Μια δυσκολία μας βοηθά να αποκτήσουμε περισσότερη υπομονή. Παράδειγμα υπομονής και απόλυτης εμπιστοσύνης στον Θεό είναι ένα γεγονός από την ζωή του ίδιου του Αγίου:

1. Όταν τα ρούχα του και τα παπούτσια του κάποια στιγμή είχαν φθαρεί τελείως ζητά από το αφεντικό του να του αγοράσει άλλα, αλλά εκείνος αρνείται και του απαντά να γράψει στους δικούς του να του στείλουν. Ο Αναστάσης γνωρίζοντας τη μεγάλη φτώχεια της οικογενείας του αποφασίζει να γράψει γράμμα στο Χριστό, στον μόνο φίλο που είχε. Πήρε το μολύβι του και έγραψε: -Χριστούλη μου, δεν έχω παπούτσια και ρούχα. -Στείλε μου τα Σε παρακαλώ. -Ξέρεις πόσο Σε αγαπώ. -Αναστάσιος. Έκλεισε την επιστολή με εμπιστοσύνη και έγραψε στο φάκελο: “Προς τον Κύριον Ιησού Χριστό στον παράδεισο”. Στον δρόμο για το ταχυδρομείο συνάντησε τον ιδιοκτήτη ενός γειτονικού καταστήματος. Ο άνδρας τον συμπαθούσε ιδιαίτερα για τον καλό του χαρακτήρα και την αθωότητα του, γνωρίζοντας μάλιστα τι περνούσε αισθανόταν οίκτο γι αυτόν. Έκανε πολύ κρύο και ζήτησε από τον Αναστάση να του δώσει την επιστολή του να την ταχυδρομήσει αυτός μαζί με τις δικές του. Από περιέργεια ο έμπορός έριξε μια ματιά στον παραλήπτη. “Προς Κύριον Ιησού Χριστό στον παράδεισο”. Αμέσως η περιέργειά του οξύνθηκε, άνοιξε την επιστολή και την διάβασε. Συντετριμένος από συγκίνηση, πήρε κάποια χρήματα, από την τσέπη του και κατόπιν τα έβαλε σε έναν φάκελο και τα έστειλε ανώνυμα στο αγόρι. Ο Αναστάσιος γέμισε από χαρά όταν έλαβε την επιστολή και ευχαρίστησε θερμά τον Θεό. Μερικές ημέρες μετά από αυτό, ο εργοδότης του τον είδε που ήταν καλύτερα ντυμένος και αμέσως σκέφθηκε “πρέπει να μου έχει κλέψει χρήματα”. Άρχισε να τον κτυπάει. Αλλά, ο Αναστάσιος φώναζε, «δεν έχω κλέψει ποτέ τίποτα στη ζωή μου! Ο Χριστούλης μου τα έστειλε! O έμπορος που τον είχε βοηθήσει με την επιστολή, είδε τον ξυλοδαρμό από το αφεντικό του και έτσι ζήτησε από τον μικρό Αναστάση να δουλέψει κοντά του.

2) Ο Άγιος Νεκτάριος εκτός από τις αρετές της ταπεινοφροσύνης και της υπομονής, είχε πολλές ακόμη αρετές, μία εκ των οποίων είναι η αρετή της αγάπης.

• Παρόλο που πολλοί άνθρωποι (κληρικοί, λαϊκοί) βρέθηκαν να τον συκοφαντήσουν, όχι μόνο υπέμενε τα κακά τους λόγια αλλά δεν οργιζόταν κιόλας μαζί τους. Δεν τους έβλεπε ως εχθρούς, αλλά τους αγαπούσε. Πόσο δύσκολο είναι μην θυμώνουμε, να μην τσακωνόμαστε, να μη μιλάμε άσχημα σε όποιον μας βρίζει και θέλει το κακό μας; Ποιος από εμάς το κάνει αυτό; Ακόμη και αν κάποιος γνωστός μας (συμμαθητής- φίλος- συγγενής) μας κάνει κάτι κακό, κατευθείαν αντιδράμε μιλώντας άσχημα, κρατώντας μούτρα ή ακόμη και χρησιμοποιώντας βία. Και θα μου πείτε, τι να κάνουμε να καθίσουμε με σταυρωμένα τα χέρια; Μιμούμενοι τον Άγιο Νεκτάριο, μπορούμε με υπομονή να του μιλήσουμε με όμορφο τρόπο χωρίς να νευριάσουμε και να τσακωθούμε. Αν το άλλο άτομο δεν δεχτεί όσα του πούμε, μπορούμε να προσευχηθούμε στον Θεό να μας φωτίσει και τους δυο. Όπως δεν άφησε τον μικρό Αναστάσιο χωρίς παπούτσια όταν τα χρειαζόταν, έτσι και εμάς ο Θεός δεν πρόκειται να μας αφήσει ποτέ μόνους μας.

Συμπέρασμα:

• Ο Άγιος Νεκτάριος ήταν ένας άνθρωπος απλός ταπεινός, με υπομονή με αγάπη και με πίστη στον Θεό. Χαρακτηρίστηκε ως ο Άγιος της υπομονής γιατί υπέμεινε χωρίς να χάνει την ελπίδα του, όποια δυσκολία συναντούσε από παιδί έως και το τέλος της επίγειας ζωής του. Ας μιμηθούμε και εμείς το παράδειγμά του.