Θέμα 4.3 Γνωριμία με το πρόσωπο του Ιησού Χριστού!

Δομή της κάθε συνάντησης

• Για να κρατάς ρυθμό και να μη μοιάζει “μάθημα σχολείου”:

1. Προσευχή (1-3᾽) – απλή, ζεστή, και αν είναι δυνατόν όλοι μαζί (Βασιλεύ Ουράνιε…., Πάτερ Ημών).
2. Παιχνίδι ή Ανακοινώσεις σε στυλ ερωτήσεων (10´) – ειδικά στην αρχή βοηθά να “σπάσει ο πάγος”. π.Χ: Πώς περάσατε την Εβδομάδα;
3. Θέμα συζἠτησης (20´–25´το πολύ) – μικρή εισήγηση (μονὀλογος) πάνω σε μια ερώτηση/πρόβλημα/θέμα πίστης, με διάλογο.
4. Συζήτηση – Ίσως πάνω στο μάθημα ή κάτι άλλο π.χ. εργασία σε ομάδες, δημιουργία αφίσας, φωτο με polaroid και ανάρτηση στον πίνακα ανακοινώσεων
5. Δραστηριότητα – Παιχνίδι (30+´) – (π.χ. εσωτερικό πρωτάθλημα ή κάτι που να έχει και συναγωνισμό)
6. Κλείσιμο (5´) – μικρή κατακλείδα, προσευχή, ίσως και ένα μικρό “challenge” για την εβδομάδα. π.χ. κουίζ ερωτἠσεων με μικρό δώρο.
   

   ---

Στόχοι του Κατηχητικού

1. Πνευματικοί: γνωριμία με τον Χριστό, εμβάθυνση στην πίστη, συμμετοχή στη Λατρεία.
2. Παιδαγωγικοί: καλλιέργεια χαρακτήρα, ευθύνης, συνεργασίας.
3. Ψυχαγωγικοί: με παιχνίδια, εκδρομές, τουρνουά, θεατρικό, μουσική βραδιά, προβολή ταινίας με συζήτηση.
4. Κοινωνικοί: να νιώσουν ομάδα, οικογένεια της ενορίας και εν γένει της Εκκλησίας.
5. Πολιτιστικοί: επαφή με παράδοση, μουσική, τέχνη, δημιουργία.
   

   ---

Μέθοδοι – Τι τραβάει τους εφήβους

1. Οπτικοακουστικά: βίντεο, εικόνες, μουσική, μικρά podcasts.
2. Διάλογος: όχι μονόλογος. Κάνε ερωτήσεις, άσε να ακουστούν.
3. Δράσεις: Θεατρικά, δημιουργία βίντεο Ιnsta – TikTok με μήνυμα, αφίσες, κατασκευές.
4. Πρωταθλήματα: Εσωτερικά, όπως Playstation, Μίνι ποδόσφαιρο ή Μπάσκετ σε εξωτερικό χώρο του κατηχητικού.
5. Κοινωνική προσφορά: επίσκεψη σε χώρους φιλοξενίας παιδιών, γηροκομείο, φυλακές Μαλανδρίνου ή Άμφισσας, συλλογή τροφίμων.
   

   ---

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ – Το πρόσωπο του Ιησού Χριστού

Υπήρξε όντως ο Χριστός ως ιστορική προσωπικότητα ή μήπως είναι ένας μύθος?

Η ερώτηση αυτή απασχολεί την ανθρωπότητα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Συνήθως, όταν διατυπώνεται, οι περισσότεροι αναζητούν απαντήσεις εκτός της Αγίας Γραφής. Η Αγία Γραφή, για εμάς τους χριστιανούς, είναι η ασφαλέστερη πηγή αποδείξεων της ιστορικότητας του Ιησού Χριστού, αφού περιέχει εκατοντάδες αναφορές για το πρόσωπό Του. Άρα, αν κάποιος χριστιανός ήθελε απόδειξη, θα του αρκούσε να μελετήσει την Καινή Διαθήκη, για παράδειγμα. Βέβαια, όταν ακόμα και η Αγία Γραφή αμφισβητείται, αντιλαμβανόμαστε πως κάποιοι αναζητούν απαντήσεις πέραν αυτής.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ:

Είναι επίσης σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι το 70 μ.Χ. οι Ρωμαίοι εισέβαλαν και κατέστρεψαν την Ιερουσαλήμ και το μεγαλύτερο μέρος του Ισραήλ γενικότερα, εξολοθρεύοντας τους κατοίκους. Ολόκληρες πόλεις κυριολεκτικά κατακάηκαν, οπότε πολλά από τα στοιχεία της ύπαρξης του Ιησού πιθανόν καταστράφηκαν. Πολλοί από τους αυτόπτες μάρτυρες του Ιησού θα πρέπει να σκοτώθηκαν. Αυτά τα γεγονότα πιθανότατα περιόρισαν τον αριθμό των επιζώντων αυτοπτών μαρτύρων, που θα μπορούσαν να ομολογήσουν για τον Ιησού.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η διακονία του Ιησού ήταν ιδιαίτερα περιορισμένη σε μια σχετικά ασήμαντη περιοχή, στην άκρη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, εκπληκτικά μεγάλος αριθμός πληροφοριών μπορεί να αντληθεί γι’ Αυτόν από κοσμικές ιστορικές πηγές. Μερικά από τα πιο σημαντικά ιστορικά στοιχεία για τον Ιησού περιλαμβάνονται στα ακόλουθα:

ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ – ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ο Ρωμαίος ιστορικός Τάκιτος του 1ου αιώνα, ο οποίος θεωρείται ένας από τους πιο αξιόπιστους ιστορικούς του αρχαίου κόσμου, αναφέρει τους προληπτικούς «Χριστιανούς», που πήραν το όνομά τους από τον Christus, τη λατινική ονομασία για τον Χριστό, ο οποίος υπέφερε υπό τον Πόντιο Πιλάτο κατά τη βασιλεία του Τιβέριου.

Ο Σουετώνιος, αρχιγραμματέας του αυτοκράτορα Αδριανού, έγραψε ότι υπήρχε ένας άνδρας ονομαζόμενος Χριστός, που έζησε κατά τη διάρκεια του 1ου αιώνα.

Ο Ιώσηπος Φλάβιος είναι ο γνωστότερος Ιουδαίος ιστορικός. Στο Antiquities αναφέρει τον Ιάκωβο, «τον αδελφό του Ιησού, που ονομάστηκε Χριστός». Υπάρχει εκεί ένα αμφιλεγόμενο απόσπασμα που λέει:
«Περίπου εκείνον τον καιρό υπήρχε κάποιος Ιησούς, ένας σοφός άνθρωπος, αν είναι επιτρεπτό να τον ονομάσουμε άνθρωπο. Διότι Αυτός έκανε εκπληκτικά κατορθώματα… Αυτός ήταν ο Χριστός… Αυτός εμφανίστηκε σ’ αυτούς ζωντανός ξανά την τρίτη ημέρα, καθώς οι θεϊκοί προφήτες προείπαν αυτά και άλλα δέκα χιλιάδες θαυμαστά πράγματα σχετικά με Αυτόν.»

Σε ένα άλλο απόσπασμα διαβάζουμε: «Εκείνον τον καιρό υπήρχε ένας σοφός άνθρωπος, ονομαζόμενος Ιησούς. Η διαγωγή Του ήταν καλή και ήταν γνωστός ως ευσεβής. Πολλοί εκ των Ιουδαίων και εκ των άλλων εθνών έγιναν μαθητές Του. Ο Πιλάτος Τον καταδίκασε σε σταυρικό θάνατο. Αλλά όσοι είχαν γίνει μαθητές Του δεν εγκατέλειψαν τη διδασκαλία Του. Ανέφεραν ότι Αυτός εμφανίστηκε σ’ αυτούς τρεις ημέρες μετά τη σταύρωσή Του και ότι ήταν ζωντανός. Σύμφωνα μ’ αυτά, πιθανόν Αυτός να ήταν ο Μεσσίας, του οποίου τα θαύματα οι προφήτες είχαν εξιστορήσει.»

Ο Πλίνιος ο Νεότερος (δικηγόρος, συγγραφέας και δικαστής της αρχαίας Ρώμης, ανιψιός του Πλίνιου του Πρεσβύτερου) στις Επιστολές 10:96 κατέγραψε πράξεις λατρείας των πρώτων Χριστιανών, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι λάτρευαν τον Ιησού ως Θεό και ζούσαν με υψηλό ήθος. Περιγράφει επίσης τα «γεύματα αγάπης» και το «Δείπνο του Κυρίου».

Στο Βαβυλωνιακό Ταλμούδ* επιβεβαιώνεται η σταύρωση του Ιησού την Παραμονή του Πάσχα και οι κατηγορίες εναντίον Του, ότι διέπραττε μαγείες και ενθάρρυνε τους Ιουδαίους να αποστατήσουν.

*Το Ταλμούδ είναι ένα θεμελιώδες κείμενο της εβραϊκής σκέψης. Περιέχει διδασκαλίες, ηθική, φιλοσοφία και έθιμα χιλιάδων ραββίνων από τον προχριστιανικό έως τον 5ο αιώνα μ.Χ. και αποτελεί τη βάση του εβραϊκού νόμου.

Ο Λουκιανός, Έλληνας συγγραφέας του 2ου αιώνα, αναγνωρίζει ότι ο Χριστός λατρευόταν από τους Χριστιανούς, εισήγαγε νέες διδασκαλίες και σταυρώθηκε γι’ αυτές. Αναφέρει ότι οι διδασκαλίες του Ιησού περιλάμβαναν την αδελφότητα των πιστών, τη σημασία της μεταστροφής και την αναγκαιότητα της άρνησης άλλων θεών. Οι Χριστιανοί ζούσαν σύμφωνα με τους νόμους του Ιησού, πίστευαν ότι απέκτησαν αιώνια ζωή και χαρακτηρίζονταν από περιφρόνηση προς τον θάνατο, εθελοντική αφοσίωση και απάρνηση των υλικών αγαθών.

Ο Mara bar-Serapion, Σύριος στωικός φιλόσοφος του 1ου–2ου αιώνα μ.Χ., σε επιστολή προς τον γιο του, αναφέρει τον Ιησού ως σοφό και ευσεβή άνδρα, που από πολλούς θεωρείτο βασιλιάς του Ισραήλ. Αναφέρει ότι θανατώθηκε από τους Ιουδαίους και συνέχισε να «ζει» μέσω της διδασκαλίας των οπαδών Του.

Στην πραγματικότητα, μπορούμε να επικαλεστούμε μαρτυρίες για τα Ευαγγέλια μόνο από ΜΗ χριστιανικές πηγές των πρώτων χρόνων: Ο Ιησούς ονομάστηκε «ο Χριστός» (Ιώσηπος), έκανε «μαγεία», οδήγησε τον Ισραήλ σε νέα διδασκαλία και κρεμάστηκε κατά το Πάσχα (Βαβυλωνιακό Ταλμούδ), στην Ιουδαία (Τάκιτος), ισχυρίστηκε ότι είναι Θεός και ότι θα επέστρεφε (Ελιέζερ), και οι οπαδοί Του Τον λάτρεψαν ως Θεό (Πλίνιος ο Νεότερος).

Ίσως η μεγαλύτερη απόδειξη ότι ο Χριστός όντως υπήρξε είναι το γεγονός ότι κυριολεκτικά χιλιάδες Χριστιανοί κατά τον πρώτο αιώνα μ.Χ., συμπεριλαμβανομένων των Δώδεκα Αποστόλων, ήταν πρόθυμοι να δώσουν τη ζωή τους ως μάρτυρες για τον Ιησού Χριστό. Οι άνθρωποι μπορεί να πεθάνουν για κάτι που πιστεύουν ότι είναι αλήθεια, αλλά κανείς δεν θα πέθαινε για κάτι που γνωρίζει πως είναι ψέμα.

Συμπερασματικά, υπάρχει πλήθος στοιχείων υπέρ της ύπαρξης του Ιησού Χριστού, τόσο στην κοσμική όσο και στη βιβλική ιστορία.

Γιατί ήρθε ο Θεός στη γη? Ποιο σκοπό εξυπηρετούσε η ενσάρκωσή Του?

Ο Θεός ήρθε στη γη, έγινε δηλαδή άνθρωπος και ενσαρκώθηκε για να επανενώσει την ανθρωπότητα με τον Θεό και, μέσω της Σταυρικής Του θυσίας, να μας σώσει από τον θάνατο και την αιώνια κόλαση. Οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας λένε ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνουν οι άνθρωποι θεοί — βεβαίως «κατά χάριν» και όχι «κατά φύσιν».

Η ένωση της ανθρώπινης φύσης με τη θεία φύση έγινε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Γι’ αυτό η Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος ονομάζει τη μητέρα του Ιησού «Θεοτόκο». Γέννησε την ανθρώπινη φύση Του, που ήταν ενωμένη με το Θεό. Η θυσία του Σταυρού έχει μεγάλη αξία, γιατί υπέφερε η ανθρώπινη φύση του Θεανθρώπου.

Πολλοί άνθρωποι σταυρώθηκαν. Το πάθος τους όμως δεν έχει την αξία του Πάθους του Θεανθρώπου Ιησού. Αν ο Χριστός δεν ήταν Θεός, δεν θα μας έσωζε, γιατί το Πάθος Του δε θα είχε πανανθρώπινες ευεργετικές συνέπειες. Επίσης, αν ο Χριστός δεν ήταν και πραγματικός άνθρωπος, πάλι δε θα μας έσωζε, γιατί το Πάθος Του θα ήταν φανταστικό.

Πού ήταν ο Χριστός από τα 12 έως τα 30 του χρόνια? Μήπως πήγε στην Ινδία και έμαθε μαγικά και έτσι έκανε τα θαύματα;

Ο Ιησούς Χριστός, το πρόσωπο που άλλαξε τον ρου της ιστορίας, είναι ο Θεάνθρωπος, ο Υιός και Λόγος του Θεού, που «σαρκώθηκε» για τη σωτηρία του ανθρώπου. Η ύπαρξή Του δεν είναι μύθος ή ανθρώπινη επινόηση, αλλά ιστορική πραγματικότητα, βεβαιωμένη όχι μόνο από τα Ευαγγέλια, αλλά και από εξωχριστιανικές πηγές.

Η γέννησή Του τοποθετείται ιστορικά στην εποχή του Ηρώδη του Μεγάλου, η δημόσια δράση Του στα χρόνια του Ποντίου Πιλάτου, και η σταύρωσή Του καταγράφεται από ιστορικούς της εποχής, όπως ο Ιώσηπος ο Φλάβιος και ο Τάκιτος. Ακόμη και οι εχθροί Του δεν αμφισβήτησαν ποτέ ότι έζησε, δίδαξε, θαυματούργησε και σταυρώθηκε.

Ο Χριστός δεν ήρθε απλώς ως ένας διδάσκαλος ή προφήτης· ήρθε ως ο Σωτήρας του κόσμου. Το έργο Του δεν ήταν κοινωνικό ή πολιτικό, αλλά βαθύτατα πνευματικό: η αποκατάσταση της κοινωνίας του ανθρώπου με τον Θεό, που είχε διαρραγεί με την αμαρτία. Με τη γέννηση, τη διδασκαλία, τα θαύματα, το Πάθος, τη Σταύρωση και την Ανάστασή Του, φανέρωσε την άπειρη αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο.

Η Ανάσταση του Χριστού αποτελεί το κεντρικό γεγονός της πίστεώς μας. Δεν είναι συμβολισμός ή θρύλος, αλλά πραγματικότητα, μαρτυρημένη από τους Αποστόλους, οι οποίοι από φοβισμένοι ψαράδες έγιναν ατρόμητοι κήρυκες, προσφέροντας τη ζωή τους για τη μαρτυρία της Αναστάσεως. Η Εκκλησία, σώμα Χριστού ζωντανό, συνεχίζει έκτοτε να μεταδίδει αυτήν την εμπειρία της Αναστάσεως σε κάθε άνθρωπο που πιστεύει και μετανοεί.

Ο Χριστός δεν είναι απλώς ένα πρόσωπο του παρελθόντος· είναι «ὁ αὐτός χθὲς καὶ σήμερον καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας». Είναι ο Ζωντανός Θεός, που παραμένει παρών στη ζωή της Εκκλησίας, στα μυστήρια, στον λόγο Του, στη Θεία Ευχαριστία, και σε κάθε ψυχή που Τον αναζητά. Η σχέση μαζί Του δεν είναι ιδεολογία, αλλά κοινωνία ζωής· δεν είναι θεωρία, αλλά εμπειρία.

Γι’ αυτό, ο Χριστός δεν είναι απλώς ένα όνομα ή μια ιστορική φυσιογνωμία. Είναι η οδός, η αλήθεια και η ζωή. Είναι ο μόνος που μπορεί να γεμίσει το κενό της ανθρώπινης καρδιάς και να χαρίσει ειρήνη, φως και ελπίδα στον κόσμο.

Γιατί βαπτίστηκε ο Χριστός αφού ήταν αναμάρτητος?

Το σπουδαιότερο, ίσως, όλων είναι ότι μέσα από τη βάπτιση του Ιησού φανερώθηκε ο Τριαδικός Θεός. Η άμεση μαρτυρία του Πατέρα από τον Ουρανό, σύμφωνα με την οποία ευαρεστείται στον Υιό Του, και η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος πάνω στον Χριστό αποτελούν μια θαυμαστή εικόνα της τριαδικής φύσεως του Θεού.

Παράλληλα, η βάπτιση απεικονίζει το έργο του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος για τη σωτηρία των ανθρώπων, για τους οποίους ήρθε ο Ιησούς. Τέλος, η βάπτιση του Κυρίου αποτελεί και παράδειγμα για εμάς· καλούμαστε να το μιμηθούμε, βαπτιζόμενοι στο όνομα της Αγίας Τριάδος.

Γιατί ο Χριστός διάλεξε φτωχούς, άσημους και αγράμματους για να τους κάνει μαθητές Του?

Ο Χριστός επέλεξε φτωχούς και άσημους μαθητές για να δείξει ότι η σωτηρία δεν εξαρτάται από την κοινωνική θέση ή τη μόρφωση, αλλά από την πίστη και την καθαρότητα της καρδιάς.

Ήθελε, επίσης, να τονίσει ότι ακόμη και όσοι δεν έχουν προνόμια μπορούν να γίνουν μέλη της Βασιλείας Του. Αυτή η επιλογή φανερώνει ότι η αγάπη του Θεού αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους — όχι μόνο τους ισχυρούς ή τους σοφούς, αλλά κάθε ταπεινή και καλοπροαίρετη ψυχή.

Γιατί ο Χριστός προσευχόταν ενώ ήταν Θεός?

Ο Ιησούς προσευχόταν, διότι ως Υιός του Θεού και τέλειος άνθρωπος, έδειξε ότι ο άνθρωπος οφείλει να προσεύχεται, για να διατηρεί τη σχέση του με τον Θεό, να ζητά τη βοήθειά Του και να ζει σύμφωνα με το θέλημά Του.

Η προσευχή Του φανέρωσε την υπακοή και την ταπείνωσή Του απέναντι στον Πατέρα, αλλά και την ανθρωπιά Του. Δίδαξε έτσι σε όλους τη σημασία της προσευχής ως πνευματικής άσκησης, απαραίτητης για κάθε πιστό.

Ο Χριστός πέρασε πειρασμούς από τον διάβολο. Γιατί? Υπήρχε η πιθανότητα να αμαρτήσει?

Κατ’ αρχάς, όχι· δεν υπήρχε καμία πιθανότητα να αμαρτήσει ο ίδιος ο Θεός, ακόμη κι αν είχε ενσαρκωθεί.
Ο Χριστός δέχτηκε τους πειρασμούς του διαβόλου για δύο λόγους:

Πρώτον, για να δείξει σε κάθε άνθρωπο ότι μπορεί να αντισταθεί και να παραμείνει πιστός στο θέλημα του Θεού Πατρός.
Δεύτερον, για να διδάξει μέσα από το παράδειγμά Του ότι ο άνθρωπος μπορεί να αντλεί δύναμη από τον Θεό και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις της ζωής.

Επειδή ο ίδιος ο Θεός υπέμεινε δοκιμασίες, μπορεί τώρα να συμπαρασταθεί και να βοηθήσει όσους δοκιμάζονται. Η λέξη του πρωτότυπου κειμένου «πειρασθείς» σημαίνει «δοκιμάστηκε».Έτσι, όταν κι εμείς δοκιμαζόμαστε μέσα στις συνθήκες της ζωής, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο Ιησούς μάς κατανοεί και μας σπλαχνίζεται, ως Εκείνος που πέρασε τις ίδιες δοκιμασίες.

Υπάρχουν πολλοί πειρασμοί στους οποίους συχνά υποκύπτουμε, επειδή η ανθρώπινη φύση μας είναι αδύναμη. Όμως έχουμε έναν Θεό που δεν θα επιτρέψει να πειραστούμε πέρα από τις δυνάμεις μας· θα μας δείξει τον δρόμο της σωτηρίας και θα μας οδηγήσει στη διέξοδο.

---

---

4.3. Δραστηριότητες ΜΕΣΟΥ & ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΥ (Γυμνασίου – Λυκείου)

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

1. • ---